Jak sformułować żądanie zapłaty odsetek w pozwie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty?
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 13 grudnia 2012 roku wydany w sprawie C-215/11 z powództwa Iwony Szyrockiej, mającej miejsce zamieszkania w Polsce, przeciwko spółce SiGer Technologie GmbH, mającej siedzibę w Niemczech stanowi źródło wielu zagadnień istotnych z punktu widzenia praktyki stosowania europejskiego prawa procesowego cywilnego. We wskazanym orzeczeniu poruszono między innymi problematykę związaną ze sposobem określania wartości przedmiotu sporu w treści pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, a nadto – rozstrzygnięto kwestię możliwości nakładania przez państwa członkowskie dodatkowych wymogów przewidzianych w prawie krajowym, dotyczących pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty. O powyższym będzie mowa w kolejnych wpisach ukazujących się na łamach transgraniczne.pl. W pierwszej kolejności omówiony zostanie temat dotyczący odsetek od roszczenia głównego, dochodzonego na podstawie pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty.
Wątpliwości związane ze sposobem sformułowania żądania w zakresie odsetek wynikają z literalnego brzmienia art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 roku ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Zgodnie z treścią wskazanego przepisu, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty ustanawia się w celu dochodzenia roszczeń pieniężnych o oznaczonej wysokości, które są wymagalne w chwili wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty. Zgodnie z dyspozycją art. art. 7 ust. 2 lit. c) wspomnianego rozporządzenia – jeśli powód dochodzi odsetek, pozew o wydanie nakazu zapłaty musi wskazywać stawkę odsetek oraz okres, za jaki żąda się odsetek.
Co do zasady zatem, postępowanie to ograniczone jest do roszczeń o oznaczonej wysokości, wymagalnych w chwili wniesienia pozwu. Żądanie w zakresie dochodzonych odsetek winno natomiast wskazywać okres jakiego wymienione odsetki dotyczą.
Wobec powyższego zrodziła się wątpliwość, czy w pozwie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty możliwe jest dochodzenie odsetek z tytułu opóźnienia w płatności od dnia wymagalności roszczenia do dnia zapłaty. Negatywna odpowiedź na wyżej postawione pytanie prowadziła by do konieczności ,,zamknięcia’’ okresu czasu za jaki dochodzone są odsetki, tytułem przykładu – do dnia wniesienia pozwu lub do dnia wydania europejskiego nakazu zapłaty.
Powyższe mogłoby jednak skutkować zniechęceniem powoda do wszczęcia postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty i skłonieniem go do skorzystania raczej z postępowań krajowych umożliwiających mu uzyskanie wszystkich odsetek. Przypomnieć należy, iż postępowanie w sprawie wydania europejskiego nakazu zapłaty jest jedynie dodatkową, fakultatywną możliwością dla powoda. Rozporządzenie nie wprowadziło w tym zakresie harmonizacji przepisów krajowych, mając na celu stworzenie atrakcyjnej alternatywy zmierzającej do sprawnego i uproszczonego dochodzenia roszczeń w postępowaniach transgranicznych. Przyjęcie, iż w treści pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty należy określić dokładną wysokość kwoty dochodzonych odsetek wydłużyłoby czas trwania postępowania i zwiększyło jego koszty. Nadto, gdyby żądanie odsetek miało być ograniczone do odsetek powstałych do dnia wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty lub do dnia wydania takiego nakazu, powód mógłby uzyskać wszystkie odsetki należne do dnia zapłaty roszczenia głównego, jedynie poprzez wniesienie kilku kolejnych pozwów – pierwotnego w odniesieniu do roszczenia głównego i narosłych odsetek – oraz kolejnych, dotyczących pozostałych odsetek za okres od wniesienia pierwotnego pozwu lub od wydania nakazu zapłaty, do chwili zapłaty roszczenia głównego.
Powyższe zostało uwzględnione przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W treści orzeczenia wydanego w sprawie C-215/11 wskazano, iż literalna wykładnia art. 4 rozporządzenia nr 1896/2006 nie dostarcza ścisłych wskazówek w tym względzie, w szczególności z uwagi na to, iż przepis ten odnosi się w sposób ogólny do „roszczeń pieniężnych”, których można dochodzić w ramach postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty. Niezależnie od powyższego, w ocenie Trybunału, wymóg oznaczonej wysokości i wymagalności nie odnoszą się do żądania w zakresie odsetek. Rozporządzenie nie wymaga zatem, by w pozwie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty powód wskazał dokładną kwotę odsetek, nie stojąc na przeszkodzie temu, aby w treści pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty żądać odsetek za okres od dnia ich wymagalności do dnia zapłaty roszczenia głównego.
Interpretacja przyjęta przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej pozwala na pełną realizację założeń przyjętych w motywach rozporządzenia nr 1896/2006, to jest uproszczenie, przyspieszenie oraz ograniczenie kosztów procesów sądowych w sprawach transgranicznych dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych.
Joanna Lubecka