Wykonanie orzeczenia sądu polskiego na terenie Niemiec – roszczenie sporne

Spółka X sp. z o.o. z siedzibą w Polsce uzyskała orzeczenie sądu polskiego zasądzające na jej rzecz należność przysługującą jej względem Spółki Y GmbH z siedzibą w Niemczech. Dłużnik odwołał się od wyroku Sądu I Instancji, jednak jego apelacja została oddalona przez Sąd II Instancji. Po uprawomocnieniu się wyroku, Spółka Y GmbH nie uiściła dobrowolnie zasądzonej należności.

Wierzyciel chce wystąpić na drogę postępowania egzekucyjnego, zastanawia się jednak czy w związku z uzyskanym orzeczeniem Spółka X sp. z o.o. może zwrócić się bezpośrednio do właściwego komornika niemieckiego czy też konieczne jest przedsięwzięcie pewnych kroków dodatkowych, a jeśli tak – przed jakim sądem?

Okoliczności omawianego przypadku wskazują, iż w toku prowadzonego postępowania sądowego dłużnik aktywnie kwestionował roszczenie przysługujące Spółce X sp. z o.o. Powyższe eliminuje z kręgu możliwości jakimi dysponuje Spółka X sp. z o.o. celowość ubiegania się o uzyskanie zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych. Jedną z podstawowych zalet Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego jest możliwość wnioskowania o wydanie stosownego zaświadczenia w państwie sądu wydania orzeczenia, w niniejszej sprawie – sądu polskiego. Z uwagi na kwestionowanie roszczenia przez dłużnika, w omawianym przypadku wskazana możliwość nie zachodzi.

W związku z powyższym, wykonanie orzeczenia sądu polskiego na terenie Niemiec wymaga złożenia przez spółkę X wniosku o stwierdzenie jego wykonalności do sądu niemieckiego. W toku procedury stwierdzenia wykonalności orzeczenie zagraniczne nie może być w żadnym wypadku przedmiotem kontroli merytorycznej (art. 36 rozporządzenia Bruksela I), jednakże dwuetapowość postępowania oraz możliwość zaskarżenia orzeczenia w przedmiocie stwierdzenia wykonalności skutecznie wydłuża proces wykonania orzeczenia w innym państwie członkowskim.

Po uzyskaniu orzeczenia sądu niemieckiego stwierdzającego wykonalność wyroku sądu polskiego, Spółka X sp. z o.o. może zwrócić się do odpowiedniego komornika na terenie Niemiec.

Zasadnicze zmiany we wskazanym zakresie wejdą w życie dnia 10 stycznia 2015 roku. Będzie to początek stosowania rozporządzenia Parlamentu  Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. L 351 z 20.12.2012), uchylającego dotychczas obowiązujące rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 roku. Na podstawie wskazanego aktu prawnego dokonano zniesienia procedury exequatur – stwierdzenia wykonalności. Nowa wersja rozporządzenia Bruksela I posługuje się modelem aktualnym na gruncie rozporządzenia nr 805/2004 w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych.

Zatem, orzeczenia sądowe uzyskane w toku postępowań wszczętych w dniu 10 stycznia 2015 roku lub po tej dacie (art. 66 rozporządzenia Bruksela I bis), będą wykonalne na terenie innych państw członkowskich bez konieczności wszczynania procedury o stwierdzenie wykonalności.

Joanna Lubecka

Uwaga: Przykłady praktyczne odnoszą się do stanu prawnego aktualnego w dacie ich opublikowania.